vervolg Omo Forest Reserve

externe druk

Deze rijke biodiversiteit met haar ecologische relaties en functies staat onder sterke druk. Begin jaren vijftig is een beheersplan opgesteld voor het Omo Forest ter bescherming van de houtproductie op de lange termijn, maar dit plan is nooit in werking getreden. Een groot deel van de Forest Reserves is zelfs volledig kaalgekapt voor de aanplant van snelgroeiende exotische boomsoorten. Het Omo Forest bestaat in 1996 nog slechts voor de helft uit regenwoud dat gedurende de voorafgaande decennia regelmatig is uitgedund. De actuele status van het regenwoud in het Omo Forest en de omliggende Omo Forest Reserves in onbekend.

De kortetermijnbelangen in de bosexploitatie zijn groot. Op de internationale markt was het Omo Forest begin jaren negentig van de twintigste eeuw goed voor een jaaropbrengst van enkele miljarden dollars. De opbrengst hiervan voor Nigeria bedroeg daarentegen minder dan een procent, en de plaatselijke opbrengst was vrijwel nihil. Foto: voor een karig dagloon worden dagelijks monumentale hardhouten logs uit het bos verwijderd (foto stg. Huize Aarde).

Sinds de lokale bevolking van het Omo Forest begin twintigste eeuw haar traditionele gebruiksrechten heeft afgestaan is de verwachting mee te kunnen profiteren van de exploitatie uitgebleven. De roep van de bevolking om een aandeel in de houtexploitatie neemt begin negentiger jaren sterk toe.

Een andere bedreiging voor het door de houtkap ontsloten Omo Forest is immigratie. Al trekkend door het gebied word je geconfronteerd met een grote etnische verscheidenheid. Het merendeel van de huidige bevolking is pas tussen half en eind twintigste eeuw het gebied in getrokken. Foto: stg. Huize Aarde

Het valt direct op dat deze mensen, die voor hun overleving volledig afhankelijk zijn van de natuurlijke omgeving, daar weinig affiniteit mee hebben. Hun landbouwactiviteiten sluiten over het algemeen niet aan bij het kwetsbare ecosysteem van het hun omringende regenwoud.

naar een integraal beheersplan

Het Omo Forest en zijn grotendeels onbeschermde stroomgebieden zal niet overleven indien geen concrete stappen worden ondernomen om haar beheer te verbeteren. Voor een duurzame instandhouding van het regenwoud is actieve betrokkenheid van de lokale bevolking van doorslaggevend belang. Foto Omo Forest, village Abeku: J. Thornton

Op het gebied van bewustwording en gedragsverandering is voor alle betrokken partijen nog een lange weg te gaan. Op verzoek van een lokale organisatie voor het behoud van het Omo Forest heeft de stichting Huize Aarde in 1994 hiertoe een plan van aanpak opgesteld.

Uitgangspunt is dat lokale zelfdeterminatie, gecombineerd met een regelmatige lokale raadpleging (enduring local consult) door overheden en andere belanghebbenden zoals houtexploitanten, een duurzame basis vormt voor een verantwoorde verhouding van de bevolking met de natuurlijke omgeving. Plaatselijke groeperingen, zoals volksvertegenwoordigers, vrouwengroepen en jongeren kunnen, samen met studenten en docenten van nabij gelegen universiteiten, een belangrijke rol spelen in de inventarisatie van de ecologische en sociaal-economische conditie en potentie van het gebied. Vervolgens dient samen met hen een beheersplan opgesteld worden voor een duurzaam behoud van het Omo Forest Reserve en omliggende stroomgebieden.

Voor meer informatie over het proces naar een integraal beheer van regenwoud, benader stichting Huize Aarde.