Vijfjaarlijks verslag Stichting Huize Aarde 2015 - 2020 (tussentijdse versie nov. 2020)
Waarom een vijfjaarlijkse rapportage van beleid en activiteiten van Huize Aarde:
Wegens de geringe omvang van de stichting (2 FTE) wordt in blokken van vijf jaar verslag van activiteiten en beleid van de stichting uitgebracht. In de tussenliggende jaren wordt dit verslag jaarlijks bijgewerkt om de actualiteit te bewaken.
Beleidsplanning
In hoofdlijnen bestaat het beleid van stichting Huize Aarde uit het zoeken naar de meest duurzame oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. De zoektocht naar oplossingen is een discipline- en sector- en landsgrens-overstijgende inspanning, met het oog op een integrale aanpak. De stichting volgt de in 1991 in haar statuten geformuleerde doelstellingen en actiepunten van de VN Agenda voor duurzame ontwikkeling in de 21e eeuw (Agenda21). Universele doelen en actiepunten die in 2015 werden vertaald in Sustainable Development Goals (SDG‛s). Meer en meer proberen we onze denkbeelden over het cruciale belang van psychische en emotionele aspecten (de P van Person) voor een duurzame samenleving in projecten te concretiseren.
A. Inhoudelijk verslag
De mens wordt in toenemende mate op allerlei vlak geconfronteerd met ogenschijnlijk onoplosbare complexe vraagstukken. Algemeen streven van stichting Huize Aarde is organisaties en overheden in en buiten Nederland ertoe te bewegen voor dergelijke vraagstukken een maatschappelijk verantwoorde, integrale, aanpak te ontwikkelen. Om deze integrale aanpak handen en voeten te geven focust Huize Aarde deze jaren op de volgende drie concrete vraagstukken: 1) de kringloop van medicijnen en multiresistente bacteriën via het milieu; 2) democratisering van de ondergrond; en 3) beheer van biodiversiteit - met name de terugkeer van grote predatoren in het cultuurlandschap.
De door de stichting behaalde resultaten worden in meer detail toegelicht op de websites huizeaarde.nl en groenegezondheid.nl onder “nieuws” en “documenten”; en verder op de hieronder gegeven bijbehorende webpagina’s.
1. Milieukringloop van medicijnen en multiresistente medicijnen
Medicijnen en multiresistente bacteriën van humane en veterinaire oorsprong worden wereldwijd in bodem, mest, voedselgewassen, (drink-, zwem-, irrigatie-) water, en lucht aangetroffen. Concentraties lijken toe te nemen. Stichting Huize Aarde streeft sinds 2006 naar een aanpak waarbij de hele productketen, vanaf ontwikkeling tot en met de afvalfase hun bijdrage leveren. In de praktijk vraagt dit om sector-, discipline, en grensoverstijgende samenwerking. Zo dient het ziekenhuis, ondermeer in samenwerking met medicijnproducenten en waterbeheerders, haar verantwoordelijkheid te nemen voor vermindering van de medicijnlozing door zowel gehospitaliseerde als ambulante patiënten.
Huize Aarde werkt aan het opzetten van brede internationale consortia waarin allerlei brongerichte handelingsopties worden uitgewerkt en uitgetest. Voorbeeld is het Europese INTERREG-VA MEDUWA-Vecht(e) project (2016 - 2021), waarin het Duits/Nederlandse stroomgebied van de Vecht als proefgebied fungeert zie de SHA-webpagina over meduwa alsmede de officiële webpagina meduwa.eu.
Zie verder SHA-webpagina’s “groene gezondheid”; “groene farmacie”, “groene chemie”, en “groene ziekenhuizen”, op groenegezondheid.nl; alsook de officiële webpagina van de Green Pharmacy Conference Utrecht 2017.
2. Democratisering van de ondergrond
Aanleiding van dit aandachtsgebied van Huize Aarde is het plan van AkzoNobel BV (nu: Nouryon Industrial Chemicals) en Twence BV om enkele reusachtige instabiele zoutcavernes in Twente op te vullen met de afvalstoffen van afvalverbrandingsinstallaties in binnen- en buitenland (“Pilot Stabilisatie Cavernes Twente”). Aan een niet terug te draaien injectie van toxische vliegassen en andere restanten van het afvalverbrandingsproces in de diepe ondergrond zijn risico’s verbonden. Deze risico’s werden door de betrokken bedrijven en overheden onvoldoende en zelfs onjuist met de burgers gecommuniceerd.
De activiteit resulteerde in 2015 ondermeer in het SHA-adviesrapport “Evaluatie Stabilisatiepilot zoutcavernes Twente”. Eind 2015 werd door Huize Aarde tezamen met de Wetenschapswinkel en Studium Generale van de Universiteit Twente de conferentie “Mind the Gap! - Sinkholes in Twente” georganiseerd. Onafhankelijke deskundigen van verschillende disciplines uit binnen- en buitenland lieten hun licht op het onderwerp schijnen en er was ruimte voor debat. Conclusies en aanbevelingen van de genodigde deskundigen waren mede van invloed op de terugtrekking van Twence BV uit, en daarbij afstel van, de stabilisatiepilot. Op basis van de opgedane ervaringen is in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Sectie Structuurvisie Ondergrond (STRONG) op 3 april 2017 het beleidsadvies “Democratisering van de ondergrond” gepubliceerd.
Zie verder SHA-webpagina: Injectie gevaarlijk afval in ondergrond Oost-Nederland
3. Biodiversiteit leren beheren
De biodiversiteit loopt wereldwijd, maar ook in Nederland snel terug, vooral in landbouwgebieden. Biodiversiteit in bodem, water en op het land wordt al snel gezien als een lastig bijverschijnsel, in plaats van een voorwaarde voor een gezond milieu.
Aanleiding voor hernieuwde bemoeienis van Huize Aarde met dit onderwerp (eerder werd begin negentiger jaren een bijdrage geleverd aan het behoud van de bosolifant e.a. soorten in West Afrika) is de terugkeer van de wolf in Noordwest Europa. Belanghebbenden vallen over elkaar heen en patstellingen worden ingenomen. Daardoor dreigt de situatie van meer dan een eeuw geleden, die tot uitroeiing van deze toppredator had geleid, weer terug te keren. Inmiddels zouden we in onze omgang met biodiversiteit op een meer rationele basis tot besluitvorming moeten kunnen komen. Ook bij dit onderwerp tracht stichting Huize Aarde verschillende invalshoeken bij elkaar te brengen.
Zie verder op huizeaarde.nl onder “documenten” voor artikelen die werden geschreven over dit onderwerp.